(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Łowicz/Okazy
Z Wiki.Meteoritica.pl
m (→Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ) |
|||
Linia 82: | Linia 82: | ||
| '''193,5''' || cs || || || || | | '''193,5''' || cs || || || || | ||
|- | |- | ||
- | | '''{{Txt2Img|Łowicz_(CEP_UJ)-s6.jpg|176,0}}''' || cs || || Łagów, gospodarz Godos || zebrał A. Gaweł{{Gaweł A-biogram|}} || [https://youtu.be/NxtOxGC-tl8 okaz ucięty przez Marcina Cimałę], obecnie piętka (wcs) waży 148 g; odcięty fragment (25 g) muzeum wymieniło na fragmenty meteorytów księżycowego i marsjańskiego; wg notatek A. Gawła okaz ważył 175,9 g i miał gęstość 5,29 g/cm³ | + | | '''{{Txt2Img|Łowicz_(CEP_UJ)-s6.jpg|176,0}}''' || cs || || Łagów, gospodarz Godos<ref>nazwisko Godos jest mało popularne, w Polsce nosi je tylko 340 osób (2021 r.), najwięcej (136) w województwie łódzkim (źródło: polskienazwiska.pl)</ref> || zebrał A. Gaweł{{Gaweł A-biogram|}} || [https://youtu.be/NxtOxGC-tl8 okaz ucięty przez Marcina Cimałę], obecnie piętka (wcs) waży 148 g; odcięty fragment (25 g) muzeum wymieniło na fragmenty meteorytów księżycowego i marsjańskiego; wg notatek A. Gawła okaz ważył 175,9 g i miał gęstość 5,29 g/cm³ |
|- | |- | ||
| '''166,0''' || cs || || || || | | '''166,0''' || cs || || || || |
Wersja z 20:45, 13 lis 2022
Strona w budowie (Site under construction) Jeszcze to chwilę potrwa (It will take a while) |
Wykaz okazów meteorytu Łowicz w zbiorach polskich (Hanczke 1995; Łaptaś 1998; Pilski 1992, 2001; Pokrzywnicki 1964; Różycki et al. 1935, 1936).
Wykaz zawężono do zbiorów, w których znalazły się okazy zebrane zaraz po spadku lub znalezione (podarowane) później (pełen wykaz w Pilski 2001).
W krótkim okresie po spadku, teren odwiedzali naukowcy z różnych ośrodków naukowych:
- oddelegowani z warszawskiego obserwatorium astronomicznego przez prof. M. Kamieńskiego[1]: J. Gadomski[2][3][4], L. Orkisz[5] i M. Bielicki[6];
- z polecenia Towarzystwa Muzeum Ziemi w Warszawie: M. Kobyłecki[7] i S.Z. Różycki[8];
- z krakowskiego obserwatorium astronomicznego zostali oddelegowani przez T. Banachiewicza[9] na teren spadku: L.M. Chrobak[10], A. Gaweł[11], J.L. Jasnorzewski[12] i K. Kordylewski[13].
Kolekcje
Wykaz zawiera porównanie zawartości zbiorów sporządzonego przed 1964 rokiem przez Pokrzywnickiego (1964; patrz → Pokrzywnicki (1964)/Kolekcje) ze współczesnymi katalogami (Hanczke 1995; Łaptaś 1998; Pilski 1992, 2001).
Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
Waga okazu forma[14] zbiór/
nr inw.lokalizacja pochodzenie okazu uwagi (Pilski 1992, 2001) 5670 cs największy zachowany okaz meteorytu Łowicz; obecnie w depozycie Muzeum Geologicznego PAN w Krakowie; okaz ma świeżą skorupę (Pilski 1995, Urania) 1442 cs 835 cs 526 hs 103 cs 51,8 cs 51,5 hs 47,3 hs okaz (piętka 47,25 g) znajduje się obecnie w kolekcji Mendy Ouzillou[15] 42,5 cs 29,5 cs 29,2 cs 24,8 cs kompletny świeży okaz o masie 24,78 g; dobrze zachowana skorupa obtopieniowa podobna jak na diogenitach, okaz ma mały udział metalicznego żelaza w swoim składzie 12,3 cs
Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ
Waga okazu forma[14] zbiór/
nr inw.lokalizacja pochodzenie okazu uwagi (Pilski 1992, 2001; inf. własne) 5484 cs według opisu na ekspozycji Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ okaz waży 5484 g!; w katalogach podawana jest waga 5650 g; jest to drugi co do wielkości zachowany okaz meteorytu Łowicz; według Pilskiego (1995, Urania) okaz jest lekko zwietrzały 2931 cs w katalogach podawana jest waga 2950 g 2387 cs w katalogach podawana jest waga 2380 g 703,5 cs 378,7 cs 246,9 cs 193,5 cs 176,0 cs Łagów, gospodarz Godos[16] zebrał A. Gaweł[11] okaz ucięty przez Marcina Cimałę, obecnie piętka (wcs) waży 148 g; odcięty fragment (25 g) muzeum wymieniło na fragmenty meteorytów księżycowego i marsjańskiego; wg notatek A. Gawła okaz ważył 175,9 g i miał gęstość 5,29 g/cm³ 166,0 cs 146,3 cs 118,8 cs 111,3 cs 57,6 cs brak tego okazu w katalogu Pilski (2001) 47,1 cs 30,5 cs 29,8 cs 29,1 ep brak tego okazu w katalogu Pilski (1992); prawdopodobnie jest to piętka z okazu 57,6 g? 27,5 cs 20,5 cs brak tego okazu w katalogu Pilski (2001) 14,6 cs 12,5 cs 11,2 cs (hs) cs (Pilski 1992), hs (Pilski 2001) 8,8 cs brak tego okazu w katalogu Pilski (2001) 6,2 cs 3,3 f
Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego w Warszawie
Waga okazu forma[14] zbiór/
nr inw.lokalizacja pochodzenie okazu uwagi (Pilski 1992, 2001) 3900 cs Bielicki[6], Gadomski[2], 1935 jest to trzeci co do wielkości zachowany okaz meteorytu Łowicz;
wg Pilskiego (2001) obecnie okaz ma 3750 g (wcs); wg Stenza (1936) przed wojną w zbiorach OA UW znajdowały się 4 okazy meteorytu Łowicz o łącznej wadze ok. 8 kg; według relacji Różyckiego (1936) delegaci OA UW (M. Bielicki i J. Gadomski) pozyskali trzy fragmenty z dużego okazu Barbuchy w łącznej wadze ok. 2 kg oraz dwa okazy o wagach 1 i 4 kg. Według Pilskiego (1995, Urania) z tych trzech fragmentów jeden podarowano prezydentowi Igancemu Mościckiemu, a drugi marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu. Prezydent Mościcki przekazał swój fragment do Muzeum Przemysłu i Techniki w Warszawie (Orędownik, 1935; Tygodnik Ilustrowany, 1936), natomiast co się stało z okazem przekazanym marszałkowi Piłsudskiemu nie wiadomo.Prawdopodobnie to zdjęcie tego 3,9 kg okazu znajduje się w katalogu Pokrzywnickiego (1964)?
PAN Muzeum Ziemi w Warszawie
Waga okazu
(forma)
(Pokrzywnicki 1964)waga okazu forma[14] nr inw. (MZ) lokalizacja pochodzenie okazu uwagi (Hanczke 1995; Pilski 1992, 2001; Różycki et al. 1935, 1936) 2858 (cs) 2858 cs I/10/1 – Różycki[8], Kobyłecki[7], 1935 2837 (cs) 2810 cs I/10/2 – Różycki, Kobyłecki, 1935 2159 (cs) 2159 cs I/10/3 wieś Krępa A. Bryszewski, 1951 (dar A. Kwiatkowskiego) okaz silnie zwietrzały, znaleziony po wojnie 1530 (cs) 2725,7
(1520)hs I/10/4 – Różycki, Kobyłecki, 1935 drugą piętkę/połówkę (hs) z tego okazu (980,65 g, I/10/7) wymieniono z kolekcjonerem R. Haagiem z USA 1386,35 (cs) 1386,25 cs I/10/5 – Różycki, Kobyłecki, 1935 1023,15 (cs) 1023 cs I/10/6 wieś Wrzeczko Różycki, Kobyłecki, 1935 980,65 (hs) – – I/10/7okaz ten (fragment) wymieniono w 1991 roku z kolekcjonerem Robertem Haagiem z USA; fragment został później odkupiony od Haaga i pocięty na fragmenty 724,94 (cs) 724,94 cs I/10/8 – Różycki, Kobyłecki, 1935 odłamek (ozn.: Różycki/Kobyłecki – Nr 15)[17] pasujący do okazu 93 g (ozn.: Różycki/Kobyłecki – Nr 37), znaleziony w odległości 1900 m (ozn.: M.Z. Nr. 2 i Nr. 22) – – – I/10/9 pod tym numerem inwentarzowym w katalogu muzeum figuruje płytka meteorytu Schwetz (Świecie)! 480,00 (cs) 480,0 cs (hs) I/10/10 – Różycki, Kobyłecki, 1935 obecnie w zbiorach pozostała piętka/połówka (ep) tego okazu o wadze 335 g 479,97 (cs) – – I/10/11okaz znajduje się obecnie w kolekcji Mendy Ouzillou[18] (został on wymieniony w 1989 roku do kolekcji „J. Schmutzler Meteorite Collection”); zdjęcia na fb 442,23 (cs) 442,23 cs I/10/12 – Różycki, Kobyłecki, 1935 442,17 (cs) 442,17 cs (fc) I/10/13 wieś Wrzeczko Różycki, Kobyłecki, 1935 odłamek pasujący do okazu I/10/34 (ozn.: MZ – nr 12.26; Różycki/Kobyłecki – Nr 31)[17], znaleziony w odległości 270 m (ozn.: M.Z. Nr. 26 i Nr. 27) 441,00 (cs) 441,1 cs I/10/14 – Różycki, Kobyłecki, 1935 406,00 (cs) 406 cs I/10/15 – Różycki, Kobyłecki, 1935 374,17, 241,53, 229,20, 184,00 (4×cs) ? ? I/10/16,I/10/17,I/10/18,I/10/19okaz 374,17 g znajduje się w kolekcji Jima Schwade z Kankakee (USA); okaz 229,20 g został w 1990 roku wymieniony z kolekcjonerem Rainerem Bartoschewitzem z Gifhorn (Niemcy) 166,9 (3f) 166,5 f+f I/10/20 – Różycki, Kobyłecki, 1935 trzy fragmenty 158,65 (cs) 158,65 cs I/10/21 wieś Wrzeczko Różycki, Kobyłecki, 1935 145,11 (cs) 145,11 cs I/10/22 wieś Łagów Różycki, Kobyłecki, 1935 144,31 (cs) 144,31 cs I/10/23 – Różycki, Kobyłecki, 1935 129,47 (cs) 129,47 cs I/10/24 wieś Wrzeczko Różycki, Kobyłecki, 1935 zebrany na podwórku przez gospodarza Andrzeja Strugińskiego z Wrzeczka 110,72 (cs) 110,72 cs I/10/25 – Różycki, Kobyłecki, 1935 108,58 (cs) 108,58 cs I/10/26 wieś Wrzeczko Różycki, Kobyłecki, 1935 zebrany na podwórku przez gospodarza Andrzeja Strugińskiego z Wrzeczka 100,1 (f) 100,1 cs I/10/27wieś Krępa A. Bryszewski, 1951 (dar A. Kwiatkowskiego) okaz silnie zwietrzały, znaleziony po wojnie; okaz został wymieniony z prywatnym kolekcjonerem, który go później pociął na fragmenty 95,68, 94,75, 92,7 (cs) ? ? I/10/28brak w późniejszych wykazach zbioru MZ; okaz 94,75 g został wymieniony w 1989 roku do kolekcji „J. Schmutzler Meteorite Collection” 88,64 (cs) 88,64 cs I/10/29– Różycki, Kobyłecki, 1935 okaz został wymieniony z prywatnym kolekcjonerem; obecnie znajduję się w kolekcji Jarkko Kettunena 69,00 (cs) 69,0 cs I/10/30 – Różycki, Kobyłecki, 1935 58,57 (cs) 58,57 cs I/10/31 – Różycki, Kobyłecki, 1935 58,00 (polished) ? ? prawdopodobnie dar Zakładu Fizyki UW z 1955? – 42,0 hs I/10/32 – dar Zakładu Fizyki UW, 1955 56,60 (cs) 56,6 cs I/10/33 – Różycki, Kobyłecki, 1935 53,01 (cs) 53,0 cs (fc) I/10/34 wieś Wrzeczko Różycki, Kobyłecki, 1935 odłamek pasujący do okazu I/10/13 (ozn.: MZ – nr 12.10; Różycki/Kobyłecki – Nr 41)[17], znaleziony w odległości 270 m 47,23 (cs) 47,23 cs I/10/35 – Różycki, Kobyłecki, 1935 41,86 (polished) 41,86 hs I/10/36 – Różycki, Kobyłecki, 1935 35,45 (polished) 35,45 cs I/10/37 – Różycki, Kobyłecki, 1935 34,05 (f) 34,05 f I/10/38 – A. Bryszewski, 1951 (dar A. Kwiatkowskiego) okaz/fragment silnie zwietrzały, znaleziony po wojnie 27,18 (cs) ? ? I/10/39brak w późniejszych wykazach zbioru MZ 26,64 (cs) 26,24 fc I/10/40 – Różycki, Kobyłecki, 1935 20,45 (f) 20,45 fc I/10/41 – Różycki, Kobyłecki, 1935 19,12 (f) 19,07 fp I/10/42 – A. Bryszewski, 1951 (dar A. Kwiatkowskiego) okruchy 9 sztuk (z okazu silnie zwietrzałego, znalezionego po wojnie) 19,00 (cs) 19,0 ep I/10/43 wieś Łagów Różycki, Kobyłecki, 1935 15,29 (polished) 15,29 hs I/10/44 – Różycki, Kobyłecki, 1935 12,37 (polished) 12,37 ep I/10/45 – Różycki, Kobyłecki, 1935 9,93 (cs) ? ? brak w późniejszych wykazach zbioru MZ 2,8 (fp) 2,8 f I/10/46 wieś Krępa Różycki, Kobyłecki, 1935 fragment największego rozbitego okazu 2,67 (fp) 2,67 fc I/10/47 wieś Reczyce Różycki, Kobyłecki, 1935 2,32 (fp) 2,32 fc I/10/48 wieś Reczyce Różycki, Kobyłecki, 1935 1,8 (fp) 1,8 fc I/10/49 wieś Krępa Różycki, Kobyłecki, 1935 fragment największego rozbitego okazu 1,50 (fp) 1,5 s I/10/50 wieś Krępa Różycki, Kobyłecki, 1935 fragment największego rozbitego okazu 1,05 (fp) 1,05 f I/10/51 wieś Krępa Różycki, Kobyłecki, 1935 fragment największego rozbitego okazu 0,76 (fp) 0,76 f I/10/52 wieś Krępa Różycki, Kobyłecki, 1935 fragment największego rozbitego okazu 0,65 (fp) 0,65 fp I/10/53 wieś Krępa Różycki, Kobyłecki, 1935 drobne okruch od 0,5 do kilku milimetrów; fragment największego rozbitego okazu 0,54 (fp) ? ? brak w późniejszych wykazach zbioru MZ
Część okazów meteorytu Łowicz muzeum wymieniło na inne meteoryty:
- wymiana z Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie (1939 r.) – w zamian za 173,9 g okaz meteorytu Łowicz, pozyskano fragmenty meteorytu Białystok (ok. 3,7 g) i Schwetz (Świecie) (534 g);
- wymiana z J. Schmutzlerem z Hamburga (1989 r.) – w zamian za dwa okazy meteorytu Łowicz o łącznej wadze 574,7 g (okazy 94,75 i 479,97 g), pozyskano meteoryty: Imilac[19] (52 g), Toluca[20] (760 g), Canyon Diablo (458 g)[21];
- wymiana z Rainerem Bartoschewitzem z Gifhorn (Niemcy) (1990 r.) – w zamian za fragment meteorytu Łowicz 229,5 g (I/10/18), pozyskano meteoryty: Jilin[22] (199 g), Henbury[23] (23 g), Marlow[24] (9 g);
- wymiana z Robertem Haagiem z Tuscon (USA) (1991 r.) – w zamian za trzy okazy meteorytu Łowicz o łącznej wadze 1596,3 g (w tym 979 g piętka z okazu I/10/4), pozyskano fragmentu pallasytu Esquel[25] (3730 g);
- wymiana po 2015 roku – wymieniono okazy 100,1 (I/10/27) i 88,64 (I/10/29).
Muzeum Geologiczne Instytutu Nauk Geologicznych PAN w Krakowie
Waga okazu forma[14] nr inw. lokalizacja pochodzenie okazu uwagi (Łaptaś 1998; Pilski 1992, 2001) 5670,0 cs B-V-57/22.1 – depozyt, własność Obserwatorium Astronomicznego UJ w Krakowie 26,86 cs B-V-57/22.2 – 14,24 cs B-V-57/22.3 –
Liceum Ogólnokształcące w Łowiczu
waga okazu forma[14] zbiór/
nr inw.lokalizacja pochodzenie okazu uwagi (Pilski 1992, 2001) 486 g
(243,2)cs (ep) początkowo okaz miał ok. 486 g; przed 1992 rokiem przecięto fragment, druga połówka znajduje się w zbiorach OPiOA (prawdopodobnie to 110,91 g)
Różycki et al. 1935, 1936
W pierwszych opracowaniach na temat spadku meteorytu Łowicz autorzy Różycki i Kobyłecki (Różycki et al. 1935, 1936) zestawili masy nieuszkodzonych okazów (w tabeli poniżej jest 50 sztuk; autorzy piszą: „Z pośród znanych nam okazów 35 osobników w 50 kawałkach znajduje się obecnie w posiadaniu Towarzystwa „Muzeum Ziemi” w Warszawie”):
Masa [g] miejsce spadku/znalazca oznaczenie okazów wg autorów/muzeum ok. 8500 okaz Grabowicza z Krępy? (pękł na 3 części) ok. 6000 znaleziony na płd. od Krępy przez Białka z Reczyc ok. 5500 ok. 4000 2865 Reczyce (1935) 2725,7 Reczyce połówki: I/10/4, I/10/7 ok. 2000 ok. 1400 1385,9 I/10/5 ok. 1100 1023,2 ok. 1000 818 (725+93) Nr.15 i Nr.37 (1935); M.Z. Nr.2 i M.Z. Nr.22 (1936); (I/10/8 i ?) 725 ok. 700 ok. 500 498 (445+53) Nr.31 i Nr.41 (1935); M.Z. Nr.26 i M.Z. Nr.27 (1936); nr 12.26 i nr 12.10 (MZ); (I/10/13 i I/10/34) 479,35 445,255 Wrzeczko/Strugiński Andrzej 445,250 440,55 ok. 430 406,20 ok. 400 374,21 I/10/16 ok. 250 241,05 I/10/17 ok. 230 229,05 I/10/18 184,35 I/10/19 158,75 I/10/21 145,15 I/10/22 125,255 Wrzeczko/Strugiński Andrzej 108,545 Wrzeczko/Strugiński Andrzej 94,80 92,85 Wrzeczko/Strugiński Andrzej 92,30 Wrzeczko/Strugiński Andrzej 83,49 Wrzeczko/Strugiński Andrzej ok. 75 68,795 58,795 56,55 53,065 Wrzeczko/Strugiński Andrzej 47,23 22,85 ok. 20 19,4 11,70 ok. 10 9,9
Bibliografia
- Hanczke Teresa, (1995), Meteoryty i tektyty w zbiorach Muzeum Ziemi. Katalog, Muzeum Ziemi, Warszawa 1995, ss. 72, (s. 32-45 i fot. 7, 8). ISBN 83-900326-3-5.
- Łaptaś Andrzej, Ćwiżewicz Małgorzata, (1998), Meteoryty w zbiorach Muzeum Geologicznego w Krakowie, Muzeum Geologiczne ING PAN, Kraków 1998, ss. 34. ISBN 83-909970-1-0.
- Pilski Andrzej S., (1992), Katalog meteorytów w polskich kolekcjach – rok 1992, Meteoryt, 4, 1992, s. 2-9. Plik PDF.
- Pilski Andrzej S., (2001), Meteoryty w zbiorach polskich, Olsztyn 2001.[26]
- Pokrzywnicki Jerzy, (1964), I. Meteoryty Polski. II. Katalog meteorytów w zbiorach polskich, Studia Geologica Polonica, vol. XV, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1964, (s. 23-49).[27][28] Plik PDF.
- Różycki Stefan Zbigniew[8], Kobyłecki Mieczysław[7], (1935), O meteorycie łowickim, Wszechświat, nr 5, 1935, s. 137-142. Przedruk w: Meteoryt, 1, 2010 , s. 3-6 (pełny tekst). Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl; plik PDF.
- Różycki Stefan Zbigniew, Kobyłecki Mieczysław, (1936), Meteoryty łowickie. Spostrzeżenia zebrane w terenie oraz zarys ogólnej charakterystyki okazów (z jedną mapką w tekście) (Les météorites de Łowicz. Informations recueillies sur le ter rain de la chute et caractéres généraux des spécimen.), Zabytki Przyrody Nieożywionej, Wydawnictwo Towarzystwa Muzeum Ziemi, zeszyt 3, 1936, s. 181-191 (pełny tekst). Plik DjVu.
- Stenz Edward[29], (1936), Ziemia. Fizyka globu, mórz i atmosfery, Wydana nakładem „Mathesis Polskiej”, w serii Z dziedziny nauki i techniki, tom XI, 1936, s. 268-282.